2007-10-08

Японы парламентийн ордон

9-р сарын 28-нд Японы парламентийн ордныг үзэхээр вимо сайтаар дамжуулан зар тарааж, 5-уулаа зорьсон билээ. Тэр тухай тэмдэглэлээ оройтуулж бичиж буйдаа хүлцэл өчье.

Уг нь шинэ ерөнхий сайд чуулганд оролцож үг хэлэх үеийг нь тааруулан очихоор эртнээс төлөвлөж, "тагнуул"-дуулсны эцэст товлосон боловч 2 өдрийн өмнө Фүкүдагийн туслахууд хэлэх үгийг нь бэлдэж амжихаа болиод, чуулганы хуралдаан 3 хоногоор хойшлогдсоны улмаас А төлөвлөгөөгөө хэрэгжүүлж чадсангүй. Гэхдээ Б төлөвлөгөө маань амжилттай болж, чуулганы хуралдаангүй болсон эрхэм гишүүн Кога бидэнд цаг гарган 2 цаг орчим ярьж хөөрч суусан билээ.

11:50-д ордны хашааны гадаа уулзахаар товлосон байсан боловч түрүүлж ирсэн нэг маань өөр жуулчдын багт андуурч ороод, аль хэдийн ороод тайлбарлуулаад явж байв. Утсаар дуудаж, бөөн юм болж байж хэдүүлээ нийлж аваад, эхлээд ордны хойно байдаг парламентийн гишүүдийн ордноор хальт шагайж, Ардчилсан Намаас парламентад сонгогдсон (өмнө нь Либерал Ардчилсан Намд байсан, өөрийн нутаг Фүкүока аймгаасаа нийт 6 удаа сонгогдоод буй), Япон-Монголын парламентийн бүлгэмийн ажлын хэсгийн дарга Кога Иссэй гишүүний ажлын өрөөгөөр оров. Монголд айлчлах үеэрээ хийсэн ажлууд, авсан зургуудаа сонирхуулж, бидэнтэй танилцсаны дараа бид "гол" ажлаа хийхээр гарав.

Японы парламентийн ордонг 17 жил зарцуулан бариад, 1936 онд ашиглалтад оруулсан аж. Мөн оныхоо 12 сард Хаант улсын парламент уг байшинд нүүн иржээ. Зүүн жигүүрт нь Төлөөлөгчдийн танхим, баруун жигүүрт нь Сенатуудын танхим байрлана. Гол хаалга нь ердийн үед хаалттай байх бөгөөд гишүүд хоёр жигүүрт байх хаалгаар ажилдаа морилдог аж. Харин гол хаалга нь эзэн хаан морилох, мөн сонгуулийн дараа шинэ гишүүд тангараг өргөх ёслолдоо оролцохоор ирэх, гадаадын төр засгийн хүндэт зочид ирэх үед л онгойно. Гол хаалгаар ороод байх үүдний танхимд хөшөөний 4 суурь байх боловч Ито Хиробүми (анхны ерөнхий сайд) , Итагаки Тайсүкэ (Дотоод хэргийн сайд), Оокүма Шигэнобү (8 дахь ерөнхий сайд) нарын Японд парламентат ёсыг бий болгоход үнэтэй хувь нэмэр оруулсан гурван хүний бүтэн хөшөө байрлаж, нэг суурь нь хоосон үлджээ. Эдгээр гурван хүнтэй эн зэрэгцэх хүн байгаагүйгээс гадна ирээдүйд гарч ирэх "мундаг" хүнд зориулж зай үлдээсэн нь энэ.

Үүдний танхимын хана нь Окинавагаас олборлосон, балар эртний чулуужсан эд зүйлсээр хийгдсэн байх бөгөөд чулуужсан мод, ургамал, амьтны үлдэгдэл ажиглагдах нь гайхам сонин. Мөн ордны шал нь өнгөц харахад жирийн мозайкаар хийгдсэн мэт боловч 10см өндөртэй чулуунуудыг босоогоор нь эгнүүлэн байрлуулж хийсэн эд тул он цагийн уртыг даах чадвартай гэнэ.

Үүдний танхимаас дээшээ өгсөх шат нь эзэн хааныг морилох үеэр улаан хивсээр бүрхэгддэг бөгөөд уг шатаар өгсвөл эзэн хааны амралтын өрөө эгц урдаас нь харагдана.

Хоёр талд нь парламент дахь намын бүлгэмүүдийн өрөөнүүд байх бөгөөд эзлэх суудлын хэмжээнээс нь хамаарч намуудад хуваарилдаг аж.

За тэгээд парламентийн чуулганы танхим. Гишүүд нь 1 давхарт байрлах гол хаалгаар ордог бөгөөд үүдэнд нь зогсох харуулууд чухал асуудлаар санал хураалт явуулах үед хаалгыг гаднаас нь түгжин, хэн ч нэвтрэх боломжгүй болдог байна. Хаалганы хажууд хүчилтөрөгчийн аппарат бүхий бяцхан бүхээг байсан нь сонирхолтой санагдав.

Мэдээж бидний нөхөд уг хаалгаар биш, 3 давхарт байх тусгай хаалгаар орон, иргэдэд зориулсан хэсгээс буюу дээрээс нь л харах эрхтэй. Индрийн ард байх өндөрлөн зассан суудалд спикер суун хуралдааныг удирдана. Хоёр талаар нь байгаа, хаалтаар тусгаарлагдсан хэсэгт сайд нар сууна. Парламентийн гишүүн биш л бол сайд нар ч гэсэн гишүүдийн хэсэг рүү нэвтрэх эрхгүй аж. Парламентийн гишүүдээс анх удаа сонгогдсон шинэ гишүүдэд нь урд эгнээний суудлууд оногдох бөгөөд олон сонгогдсон "хашир бурхи"-нууд ардуур залардаг юм байна.

Ингэж тэгсээр байтал үдийн хоол идэх цаг болж, эрхэм гишүүн Кога гишүүн биднийг парламентийн зоогийн газарт үдийн хоолонд урьсан юм.

Эрхэм гишүүд долоо хоног болгоны амралтын өдрүүдэд сонгогдсон тойрогтоо ажилладаг юм байна. Тэгээд 3 цагт нисэх буудал руу хөдлөх хүртлээ бидэнтэй сайхан яриа өрнүүлэв. Моринд дуртай тэрээр их сургуульд байхдаа морин спортын дугуйланд хүртэл явж байжээ. Моринд дуртай учраас Монголд маань ч дуртай болсон аж. Монголын гадаад харилцааны ур чадварыг үнэлж явдаг (Монгол нь БНСУ, БНАСАУ-тай хоёулантай нь найрсаг харилцаатай цөөхөн улсын нэг, мөн терроризмтай тэмцэх тэмцэлд үнэтэй хувь нэмэр оруулж буй), Монгол улсыг ардчилалд элэгтэй хүн бүхэн дэмжиж явдаг, гэхдээ эх орныхоо хөгжилд хамгийн их хувь нэмэр оруулах хүмүүс нь залуус та нар юм шүү, Монгол улс байгалийн баялгаасаа гадна хүнээ хөгжүүлж байж амжилтанд хүрнэ гэх мэт сургамжтай үг айлдаж байлаа.

Эцэст нь биднийг парламентийн ордон үзэж сонирхох боломж олгосон эрхэм гишүүн Кога Иссэй, парламентийн гишүүний туслах Кога Мадока, хүрэлцэн ирсэн найзууддаа баярласнаа илэрхийлье.

2 comments:

Unknown said...

Uneheer hugjiltei baisan! bayarlasan shuu!

Barimalch said...

Ordnii zuragnuudaas uzuulvel sain baina. uzsen gants negees Ungariin parlementiin ordon mash mundag arhekturtai baisan.